Hoeveel rouwverlof heeft nabestaande nodig?

Belgen willen langer rouwverlof, van drie dagen naar vijf tot tien dagen. De Belgische socialistische oppositiepartij SP.A deed daarvoor deze week een nieuw wetsvoorstel. In Nederland bestaat helemaal geen rouwverlof. Doorbetaald calamiteitenverlof is in Nederland wel mogelijk, tot uiterlijk de dag van de begrafenis. Als mensen na de begrafenis meer vrij nodig hebben, kunnen ze via hun werkgever een advies op maat van de bedrijfsarts krijgen, laat het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in een reactie weten.

"De een heeft andere behoeften dan de ander", zegt woordvoerster Suzanne van Gils daarover. "De bedrijfsarts kan persoonlijk naar je situatie kijken."

Rouwdeskundige Jakob van Wielink vindt het begrip rouwverlof voor die eerste paar dagen nadat een dierbare is overleden, misleidend. 'Beter is het om te spreken van regelverlof, of inderdaad calamiteitenverlof zoals in Nederland. Rouwverlof gaat om een veel langere periode, want rouw na het verlies van een dierbare is een normaal proces waar geen tijd voor staat."

Van Wielink noemt rouw een levenslange taak, waarin je blijvend tussen verlies en herstel slingert. Hij legt daarbij uit dat de ernst en de duur van de rouw afhankelijk zijn van de relatie tot de dierbare, de omstandigheden waaronder het sterfgeval plaatsvond, je eigen veerkracht, en de context van werk, familie, vrienden en hobby's.

170 dagen
Er zijn niet veel betrouwbare cijfers hoelang mensen wegblijven van hun werk na het verlies van een partner of dierbare. ArboNed deed in 2012 onderzoek bij alle bij deze arbodienst aangesloten bedrijven (ongeveer een miljoen werknemers totaal) en kwam op een gemiddeld verzuim na verlies van een partner van 170 werkdagen. 

Als je rouwt, is dat normaal, je bent niet ziek, en dus lijkt het gek dat iemand in Nederland toch naar de bedrijfsarts moet om verlof te kunnen krijgen. "Dat geldt ook als je overspannen bent of een burn-out hebt", werpt het Ministerie tegen. Uit onderzoek van AStri Beleidsonderzoek in 2011 bleek echter dat bedrijfsartsen maar weinig kennis hebben over rouw, en ze wisten ook niet goed hoe rouwenden ondersteund moesten worden in relatie met werk. AStri deed het onderzoek in opdracht van hetzelfde ministerie van SZW.

"Werk kan bijdragen aan herstel, zeker als de werkverhoudingen goed zijn", zegt Van Wielink. "De dialoog tussen de werkgever en werknemer is daarbij cruciaal. Funest is de werkgever die zegt dat de nabestaande lekker thuis kan blijven. Maar als de werknemer alleen maar druk ervaart, kan dat juist ziekmakend zijn. Het gevoel van autonomie is toch al vaak aangetast bij een persoon die een dierbare heeft verloren."

Ook uit het onderzoek van AStri bleek dat mensen baat kunnen hebben bij werken voor de verliesverwerking. Structuur, ritme en afleiding kunnen een positieve invloed hebben. En aandacht, begrip en steun vanuit collega's en leidinggevenden bleken belangrijk voor een terugkeer naar het werk. Voldoende regie van de nabestaande werd in het onderzoek ook als factor genoemd.

Bron: Trouw - Joke Wilking − 11/08/15, 17:26